De uitdagingen in holebiland

Sinds de grote verwezenlijkingen op gebied van gelijke rechten voor holebi’s, zoals het openstellen van het huwelijk en adoptie voor mensen van hetzelfde geslacht, wordt binnen holebi-Vlaanderen gediscussieerd over nieuwe eisen die op Roze zaterdag -of nog de Belgian Lesbian and Gay Pride (BLGP)- moeten worden gesteld.

Al te vaak wordt geponeerd dat het meeste al verwezenlijkt is en dat de stoet is verworden tot een blitse parade van mannen met veren in hun poep, die eigenlijk meer goed dan slecht doen aan de acceptatie van holebi’s in de samenleving. Dit argument gaat slechts ten dele op. De initiatiefnemers doen serieus hun best om te detecteren waar de noden liggen. De eisen die ze op tafel leggen zijn echter naar mijn gevoel te vaak schoonheidsfoutjes die moeten worden weggewerkt; eisen die eigenlijk vrij algemeen aanvaard worden. Ik denk hier aan de opheffing van registratierechten voor de langstlevende partner binnen een holebikoppel. Daarnaast valt mij dit jaar op dat bijzondere aandacht wordt gevraagd voor interseksualiteit en transgender personen. Dat is an sich een nobele zaak. Ik kan mij perfect voorstellen dat deze, weliswaar kleine groep, een aantal welomschreven behoeftes heeft, waar de overheid misschien van dienst kan zijn.

In een kleine alinea staat echter een punt dat voor mij het meest cruciale is van allemaal: het werken aan de sensibilisering en vorming van holebi’s met een allochtone achtergrond. Het valt me op dat dit punt wat verscholen zit in het volledige eisenpakket. Het lijkt slechts een alinea in het brede eisenpakket, maar voor mij, als jonge holebi Schaarbekenaar is het eigenlijk het meest cruciale punt van allemaal en ik wil hier dan ook extra de aandacht op vestigen.

De relatie tussen de holebi-denkers en allochtone holebi’s ligt eigenlijk wat moeilijk. De vraag stelt zich welke stappen allochtone holebi-organisaties moeten of kunnen zetten.

Holebi Vlaanderen heeft altijd sterk de nadruk gelegd op het belang van de coming out, zeg maar de plechtige communie van de holebi’s. Deze strategie had een duidelijk doel: de zichtbaarheid van holebiseksualiteit vergroten in gezinnen, op school, op de werkvloer, binnen diverse sociale cirkels. Net deze zichtbaarheid en het moeilijke en soms pijnlijke werk van deze pioniers heeft geleid tot een voldoende groot draagvlak om langzaam maar zeker een heuse eisenbundel naar voor te kunnen schuiven. Onder andere het statement ‘Gay Pride’ heeft daar erg bij geholpen: holebi zijn is geen schande, het is een deel van jezelf.

Deze nadruk op coming out woog vaak heel zwaar voor individuen. Het is inderdaad niet simpel, het vraagt heel wat moed om de stap te zetten naar ouders en vrienden om te stellen dat je anders bent. Meestal leidt dit tot veel emoties, maar veelal ook tot aanvaarding. Het massale karakter van deze coming out, het feit dat het quasi iets logisch is om te doen, heeft een multiplicator-effect met zich meegebracht en heeft ertoe geleid dat er een voldoende kritische massa is die eigenlijk geen probleem maakt van holebiseksualiteit.

Daar knelt het schoentje bij allochtone holebi’s. Er is nog steeds geen voldoende groot draagvlak binnen de allochtone gemeenschap om ‘veilig’ een coming out te doen. Allochtone holebiorganisaties focussen dan ook steevast op het aspect ‘coming in’. Ze trachten jongeren aan te trekken om deze een veilige haven te garanderen, waar ze in besloten kring hun seksualiteit kunnen beleven. Dit kan echter maar een tussenstap zijn. Ik ga ervan uit dat de beleving van je eigen seksualiteit in een relatieve openheid moet kunnen. Onze wetgever garandeert die openheid, wat mede heeft geleid tot meer aanvaarding binnen de autochtone gemeenschap. Ik hoop dan ook dat de andere gemeenschappen die ons land kleur geven die stap ook durven zetten. Ik ben overtuigd van het nut dat rolmodellen en pioniers kunnen spelen in de acceptatie van holebiseksualiteit.

Ik weet dat het moeilijk ligt om te praten over holebiseksualiteit in allochtone gemeenschappen en ik merk vaak dat deze hun seksualiteit beschouwen als een persoonlijke zaak. Ik hoor ook vaak de stelling dat ik er niet van mag uitgaan dat de evolutie van holebiseksualiteit bij allochtonen per definitie dezelfde vorm moet en kan aannemen als bij autochtonen, dat de keuze om open te zijn over de seksualiteitsbeleving een individuele keuze is. Ik ga hier echter maar ten dele mee akkoord. De acceptatie van holebiseksualiteit gaat ook mij aan. Ik woon in een zeer fijne wijk in Schaarbeek. Ik woon er graag maar het zou (sociale) zelfmoord zijn om ’s avonds op het Liedtsplein arm in arm met een andere man te lopen. De mate van acceptatie van holebiseksualiteit binnen de allochtone gemeenschap gaat mij dus ook persoonlijk aan.

Het lijkt alsof allochtone holebi’s de stap naar een massale coming out niet durven en willen zetten. Ik ben er echter van overtuigd dat dit de enige en beste manier is om tot een samenleving te komen waarin holebiseksualiteit volledig aanvaard wordt. Het zal zijn tijd nodig hebben, maar ook binnen de allochtone gemeenschap is het volgens mij broodnodig dat holebi’s zich outen. Dat ook daar rolmodellen opstaan en het pionierswerk verrichten dat autochtone holebi’s hen twintig jaar geleden hebben voorgedaan. Pionierswerk dat ervoor heeft gezorgd 15-jarige holebi’s het vandaag lang niet meer zo moeilijk moeten hebben met zichzelf als toen.

De meest cruciale discussie die volgens mij dus moet worden gevoerd is of en hoe we willen werken aan de zichtbaarheid van allochtone holebi’s in het Westen. Ik vind dat deze discussie breed moet worden gevoerd, omdat zichtbaarheid van holebiseksualiteit gevolgen heeft voor alle holebi’s, autochtoon of allochtoon. Zichtbaarheid van holebiseksualiteit binnen allochtone gemeenschappen vergroot de aanvaarding van holebiseksualiteit bij (heteroseksuele) allochtonen, waardoor ook zij veel positievere attitude ontwikkelen ten opzichte van holebi’s. Dit draagt bij tot een tolerantere samenleving, een sterke vermindering van onveiligheidsgevoelens bij holebi’s, en -last but not least- een positief zelfbeeld van allochtone holebi’s.